Als je doet wat je altijd deed, dan krijg je wat je altijd had.
Door jezelf bewust te maken van de manier waarop je iets doet, wordt een gewoontepatroon een patroon waarvoor je bewust kiest. Pas dàn kun je kiezen voor verandering. Deze gedachte is Moshe Feldenkrais op het lijf geschreven.
Moshe Feldenkrais (1904-1984) ontwikkelde een groot repertoire aan bewegingen. Zijn uitgangspunt: het menselijk skelet is zelfdragend en bovendien uitermate geschikt om de druk die de zwaartekracht op ons uitoefent te geleiden. Spieren zijn er voornamelijk om te kunnen bewegen en niet om onze botten op hun plaats te houden. Feldenkrais bewegingen zijn een prachtig hulpmiddel om te ontdekken hoe ons lichaam als geheel functioneert.
In de afgelopen jaren heb ik mij ook verdiept in de wereld van de Tai Chi. Ik volg lessen in de oude vorm van Yang Lu Chan (1799-1872). Een vorm met een perfecte balans tussen langzame en explosieve bewegingen die allemaal hun oorsprong vinden in de oude krijgskunst. Naast de functies op het gebied van spierversterking, balans, energiestromen, lichaamsstructuur, spanning en ontspanning, heeft iedere beweging ook een duidelijke intentie.
De stap van deze bewegingen naar het pianospel is maar een heel kleine. Een aantal pianisten zijn mij al voorgegaan in het maken van een heldere vertaalslag. Mijn grote inspiratiebron op dit vlak is de pianist Alan Fraser. Dankzij de pianolessen die ik bij hem volgde, het bestuderen van zijn boeken en het wekelijks volgen van Feldenkrais lessen bij Tjitske de Boer, beginnen mijn ideeën over pianospelen en musiceren zich steeds meer te wortelen in het gedachtegoed van Feldenkrais. De Tai Chi lessen die ik volg bij Marsja Haanstra en (enkele lessen) bij Eli Montaigue leerden mij meer te begrijpen van energieopbouw, het loslaten van energie en de intentie achter een beweging. Muzikale bewegingen of bewegingen in de Feldenkrais en Tai Chi hebben met elkaar gemeen dat ze streven naar een eenheid van bewegen. Het lichaam als een geheel ervaren.
Met veel aandacht en geduld heb ik zelf via deze weg veel aan lichtheid, gemak en kalmte gewonnen. Het voortdurend onderzoeken en ontdekken is leuk en daarom niet zwaar. Mijn ervaring op dit gebied helpt om bij mijzelf en bij mijn leerlingen interesse te wekken voor het proces van leren zonder uitsluitend gericht te zijn op het eindresultaat.
Verder lezen over Feldenkrais en Tai Chi
Alan Fraser Piano Institute
Feldenkraiscentrum Utrecht
Francie White
Studio-Zin
Eli Montaigue